Ναι, οι σεξουαλικά ενεργές γυναίκες μπορούν να κάνουν το εμβόλιο HPV. Αν και η μέγιστη αποτελεσματικότητα επιτυγχάνεται όταν ο εμβολιασμός γίνεται πριν την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας (ιδανικά στην ηλικία 11-12 ετών), το εμβόλιο εξακολουθεί να παρέχει σημαντική προστασία.
Σημεία-κλειδιά:
- Προστασία από τύπους με τους οποίους δεν έχετε μολυνθεί: Το εμβόλιο προστατεύει από συγκεκριμένους, υψηλού κινδύνου, τύπους HPV. Ακόμη και αν μια γυναίκα έχει ήδη εκτεθεί σε έναν ή περισσότερους τύπους του ιού, το εμβόλιο μπορεί να την προστατεύσει από τους υπόλοιπους τύπους που περιλαμβάνονται σε αυτό και με τους οποίους δεν έχει ακόμη έρθει σε επαφή.
- Πρόληψη, όχι θεραπεία: Το εμβόλιο λειτουργεί προληπτικά, αποτρέποντας νέες λοιμώξεις. Δεν μπορεί να θεραπεύσει μια υπάρχουσα λοίμωξη ή τις βλάβες που έχουν ήδη προκληθεί από τον ιό.
- Μειωμένη, αλλά υπαρκτή, αποτελεσματικότητα σε μεγαλύτερες ηλικίες: Η συνολική αποτελεσματικότητα μπορεί να είναι ελαφρώς χαμηλότερη σε γυναίκες που είναι ήδη σεξουαλικά ενεργές, καθώς υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να έχουν ήδη εκτεθεί σε κάποιους τύπους του ιού. Ωστόσο, οι μελέτες δείχνουν ότι ακόμα και σε αυτές τις περιπτώσεις, υπάρχει σημαντικό όφελος.
- Συστάσεις ηλικίας: Στην Ελλάδα, ο εμβολιασμός συνιστάται και καλύπτεται συνήθως για κορίτσια και γυναίκες ηλικίας 11 έως 18 ετών, αλλά μπορεί να γίνει και σε μεγαλύτερες ηλικίες (έως 26, και σε ορισμένες περιπτώσεις έως 45 με ιατρική σύσταση), μετά από συζήτηση με τον γιατρό.
- Συνέχιση του τεστ Παπ: Ο εμβολιασμός δεν αντικαθιστά την ανάγκη για τακτικό γυναικολογικό έλεγχο και τεστ Παπ, καθώς το τεστ μπορεί να ανιχνεύσει αλλοιώσεις από σπάνιους τύπους HPV που ενδεχομένως να μην καλύπτονται από το εμβόλιο.
Συνοψίζοντας, εάν μια γυναίκα είναι σεξουαλικά ενεργή, θα πρέπει να συζητήσει με τον γυναικολόγο ή τον γιατρό της για να αξιολογήσει το προσωπικό της ιστορικό και τους πιθανούς κινδύνους, ώστε να αποφασίσουν μαζί αν ο εμβολιασμός είναι κατάλληλος για εκείνη.