Ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) είναι η συχνότερη σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη παγκοσμίως, με περίπου το 80% των σεξουαλικά ενεργών ατόμων να έρχονται σε επαφή με τον ιό κάποια στιγμή στη ζωή τους. 

Τι είναι ο HPV και τα Κονδυλώματα

• HPV (Human Papillomavirus): Είναι μια ομάδα ιών με περισσότερους από 100 διαφορετικούς τύπους, οι οποίοι μολύνουν το δέρμα ή τους βλεννογόνους.
• Κονδυλώματα: Αποτελούν καλοήθεις αναπτύξεις (μυρμηγκιές) που προκαλούνται από ορισμένους τύπους HPV, συνήθως χαμηλού κινδύνου (συχνότερα οι τύποι 6 και 11). Εμφανίζονται κυρίως στην περιοχή των γεννητικών οργάνων και στην περιγεννητική περιοχή. 

Συμπτώματα

• Στις περισσότερες περιπτώσεις, η HPV λοίμωξη είναι ασυμπτωματική και υποχωρεί αυτόματα χάρη στο ανοσοποιητικό σύστημα μέσα σε 1-2 χρόνια.
• Όταν εμφανίζονται συμπτώματα, αυτά μπορεί να είναι τα ορατά κονδυλώματα.
• Ορισμένοι τύποι HPV (υψηλού κινδύνου) μπορεί να προκαλέσουν προκαρκινικές αλλοιώσεις, οι οποίες δεν είναι ορατές με γυμνό μάτι και ανιχνεύονται με ειδικές εξετάσεις. 

Μετάδοση

• Ο HPV μεταδίδεται κυρίως με άμεση δερματική επαφή (skin-to-skin), συνήθως κατά τη σεξουαλική επαφή (κολπική, πρωκτική ή στοματική).
• Η χρήση προφυλακτικού μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης, αλλά δεν παρέχει πλήρη προστασία, καθώς ο ιός μπορεί να βρίσκεται σε περιοχές που δεν καλύπτονται από αυτό. 

Πρόληψη

• Εμβολιασμός: Ο εμβολιασμός είναι το πιο αποτελεσματικό μέτρο πρόληψης κατά των πιο συχνών και επικίνδυνων τύπων HPV. Προστατεύει από τα κονδυλώματα και τους καρκίνους που σχετίζονται με τον ιό (π.χ. καρκίνο τραχήλου μήτρας, πρωκτού, στοματοφάρυγγα).
• Τακτικός γυναικολογικός/ουρολογικός έλεγχος: Το τεστ Παπανικολάου (Pap test) και το HPV DNA test αποτελούν σημαντικά εργαλεία δευτερογενούς πρόληψης για την ανίχνευση αλλοιώσεων σε αρχικό στάδιο. 

Θεραπεία

• Δεν υπάρχει θεραπεία που να εξαλείφει τον ιό από τον οργανισμό, αλλά το ανοσοποιητικό σύστημα συνήθως τον αδρανοποιεί.
• Η θεραπεία αφορά την αντιμετώπιση των ορατών βλαβών (κονδυλωμάτων), με μεθόδους όπως κρυοπηξία, καυτηριασμός, θεραπεία με λέιζερ, ή τοπικές αλοιφές/διαλύματα.
• Οι προκαρκινικές αλλοιώσεις αντιμετωπίζονται επίσης με εξειδικευμένες μεθόδους (π.χ. κωνοειδής εκτομή). 

Η έγκαιρη διάγνωση και η πρόληψη μέσω του εμβολιασμού και των τακτικών ελέγχων είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση του HPV.