Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) είναι ένας πολύ κοινός ιός, ο οποίος μεταδίδεται σεξουαλικά και προκαλεί την εμφάνιση κονδυλωμάτων, δηλαδή μικρών, συνήθως καλοήθων όγκων στα γεννητικά όργανα ή στο δέρμα. Ορισμένοι τύποι του ιού υψηλού κινδύνου μπορούν να προκαλέσουν προκαρκινικές αλλοιώσεις και καρκίνους, ιδιαίτερα στον τράχηλο της μήτρας. Υπάρχουν εμβόλια και θεραπείες, αλλά ο ιός είναι δύσκολο να εξαλειφθεί πλήρως. 

Τι είναι ο ιός HPV και τα κονδυλώματα;

• HPV: Ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (Human Papilloma Virus) είναι ένας ιός που μολύνει το δέρμα και τους βλεννογόνους.
• Κονδυλώματα: Είναι καλοήθεις όγκοι που προκαλούνται από ορισμένους τύπους του HPV. Μπορεί να εμφανιστούν στα γεννητικά όργανα, τον πρωκτό, το στόμα, τον λαιμό, τα χέρια ή τα πόδια.
• Μετάδοση: Ο ιός μεταδίδεται κυρίως μέσω σεξουαλικής επαφής (κολπική, πρωκτική, στοματική), αλλά και με κοινή χρήση σεξουαλικών αντικειμένων ή μέσω επαφής με μολυσμένα δάχτυλα. 

Τύποι και κίνδυνοι

• Υψηλού κινδύνου: Ορισμένοι τύποι (π.χ. 16, 18) συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου, ιδιαίτερα του τραχήλου της μήτρας.
• Χαμηλού κινδύνου: Άλλοι τύποι (π.χ. 6, 11) σχετίζονται κυρίως με τα κονδυλώματα.
• Συνέπειες: Η μόλυνση μπορεί να παραμείνει στα κύτταρα για χρόνια και να οδηγήσει σε καρκίνο, αν και στις περισσότερες περιπτώσεις το ανοσοποιητικό σύστημα καταπολεμά τον ιό μέσα σε δύο χρόνια. 

Συμπτώματα

• Μικροί όγκοι στο δέρμα ή στους βλεννογόνους, που μπορεί να έχουν όψη κουνουπιδιού ή να είναι σαρκώδεις.
• Στο εσωτερικό του τραχήλου της μήτρας, οι αλλοιώσεις μπορεί να μην είναι ορατές και να ανιχνεύονται μόνο με το τεστ Παπανικολάου. 

Πρόληψη και θεραπεία

• Εμβολιασμός: Υπάρχουν διαθέσιμα εμβόλια που προσφέρουν προστασία έναντι των πιο επικίνδυνων τύπων HPV. Ο εμβολιασμός είναι ενταγμένος στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών για συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες.
• Προληπτικός έλεγχος: Τακτικός έλεγχος (π.χ. τεστ Παπανικολάου, HPV DNA test) είναι απαραίτητος, ειδικά για τις γυναίκες.
• Θεραπεία: Τα κονδυλώματα μπορούν να αντιμετωπιστούν με φαρμακευτική αγωγή, αλλά ο ιός μπορεί να επιμείνει και να υπάρξουν υποτροπές.
• Συμβουλή: Εάν ένας σύντροφος έχει κονδυλώματα, συνιστάται να αποφεύγεται η επαφή μέχρι να ολοκληρωθεί η θεραπεία.