Οι ιστολογικές εξετάσεις και οι βιοψίες είναι κρίσιμες διαγνωστικές μέθοδοι στην ιατρική, με τη μία να αποτελεί μέρος της άλλης, οι οποίες χρησιμοποιούνται για την ανίχνευση και αξιολόγηση παθολογικών καταστάσεων. 

Βιοψία

Η βιοψία είναι η διαδικασία κατά την οποία λαμβάνεται ένα δείγμα ιστού ή κυττάρων από το σώμα του ασθενούς. Η λήψη του δείγματος μπορεί να γίνει με διάφορες τεχνικές: 

• Με βελόνα: Όπως η αναρρόφηση με λεπτή βελόνα (FNA) ή η βιοψία κόπτουσας βελόνας.
• Ενδοσκοπικά: Κατά τη διάρκεια γαστροσκόπησης, κολονοσκόπησης, βρογχοσκόπησης κ.ά..
• Χειρουργικά: Κατά τη διάρκεια μιας επέμβασης αφαιρείται τμήμα ή ολόκληρο το ύποπτο όργανο/βλάβη. 

Ιστολογική Εξέταση

Η ιστολογική εξέταση είναι η εργαστηριακή διαδικασία ανάλυσης του υλικού (δείγματος) που ελήφθη με τη βιοψία, κάτω από το μικροσκόπιο από έναν παθολογοανατόμο. Αποτελεί την πιο ακριβή διαγνωστική μέθοδο (συχνά αναφέρεται ως "τελική διάγνωση"): 

• Διαδικασία: Το δείγμα υποβάλλεται σε ειδική επεξεργασία, η οποία περιλαμβάνει καθήλωση (συνήθως σε φορμόλη), αφυδάτωση, ενσωμάτωση σε παραφίνη, κοπή σε πολύ λεπτές τομές και χρώση.
• Σκοπός: Ο παθολογοανατόμος εξετάζει τις τομές για να διαπιστώσει τη φύση της βλάβης (π.χ. φλεγμονή, καλοήθης ή κακοήθης όγκος) και να καθορίσει τον τύπο και το στάδιο της νόσου. 

Συνοπτικά

• Βιοψία είναι η λήψη του δείγματος.
• Ιστολογική εξέταση είναι η ανάλυση του δείγματος για τη διάγνωση της πάθησης. 

Τα αποτελέσματα αυτών των εξετάσεων είναι καθοριστικά για τον σχεδιασμό της περαιτέρω θεραπευτικής αντιμετώπισης του ασθενούς.