Υπάρχει σαφής και τεκμηριωμένη συσχέτιση μεταξύ του καρκίνου του πνεύμονα και της μόλυνσης του περιβάλλοντος, με την ατμοσφαιρική ρύπανση να αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου, ακόμη και για μη καπνιστές. Η Διεθνής Υπηρεσία Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) έχει ταξινομήσει τη ρύπανση της ατμόσφαιρας ως καρκινογόνο παράγοντα. 

Βασικοί Περιβαλλοντικοί Παράγοντες Κινδύνου:

• Ατμοσφαιρική Ρύπανση: Θεωρείται ένας από τους κύριους παράγοντες κινδύνου μετά το ενεργητικό κάπνισμα. Η έκθεση σε συγκεκριμένους ρύπους, όπως τα αιωρούμενα σωματίδια (PM2.5) και τα παραπροϊόντα της καύσης ορυκτών καυσίμων, αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα.
• Αμίαντος: Η έκθεση στον αμίαντο, συχνά σε επαγγελματικό περιβάλλον, αποτελεί ισχυρό παράγοντα κινδύνου.
• Ραδόνιο: Πρόκειται για ένα ραδιενεργό αέριο που απελευθερώνεται από το έδαφος και τα πετρώματα και μπορεί να συσσωρευτεί σε κλειστούς χώρους, αυξάνοντας τον κίνδυνο.
• Παθητικό Κάπνισμα: Η έκθεση στον καπνό άλλων (παθητικό κάπνισμα) συσχετίζεται επίσης με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα. 

Μηχανισμός Δράσης:

Η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί βλάβες στους πνεύμονες και μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο μέσω διαφόρων μηχανισμών:

• Φλεγμονή: Τα εισπνεόμενα μικροσωματίδια προκαλούν χρόνια φλεγμονή στο επιθήλιο των πνευμόνων, η οποία θεωρείται πρώιμο στάδιο καρκινογένεσης.
• Γενετικές Μεταλλάξεις: Νέες μελέτες έχουν δείξει ότι η ρύπανση μπορεί να "αφυπνίσει" μεταλλαγμένα κύτταρα που βρίσκονται σε ανενεργή κατάσταση, οδηγώντας στη δημιουργία όγκων, ειδικά σε άτομα με συγκεκριμένες γενετικές προδιαγραφές (π.χ. μεταλλάξεις στο γονίδιο EGFR).
• Βλάβη DNA: Οι περιβαλλοντικές τοξίνες σχετίζονται με συγκεκριμένες μεταλλάξεις στο DNA που προκαλούν καρκίνο του πνεύμονα. 

Συνοπτικά, η μόλυνση του περιβάλλοντος αποτελεί έναν σοβαρό και αναγνωρισμένο παράγοντα στην αιτιοπαθογένεια του καρκίνου του πνεύμονα, υπογραμμίζοντας τη σημασία της βελτίωσης της ποιότητας του αέρα και του περιβάλλοντος για τη δημόσια υγεία.