Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης είναι η δεύτερη συχνότερη κακοήθεια του ουροποιητικού συστήματος μετά τον καρκίνο του προστάτη και προσβάλλει συχνότερα τους άνδρες, κυρίως μετά τα 55 έτη.
Αίτια και Παράγοντες Κινδύνου
Η ακριβής αιτιολογία είναι άγνωστη, αλλά υπάρχουν σαφείς παράγοντες κινδύνου:
- Κάπνισμα: Ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου, υπεύθυνος για περίπου το ήμισυ των περιπτώσεων. Ο κίνδυνος είναι πολλαπλάσιος σε καπνιστές σε σχέση με τους μη καπνιστές.
- Επαγγελματική έκθεση: Έκθεση σε χημικές ουσίες (αρωματικές αμίνες, χρωστικές ουσίες) που χρησιμοποιούνται σε βιομηχανίες χρωμάτων, υφασμάτων, καουτσούκ και δέρματος.
- Ηλικία: Η πλειονότητα των περιπτώσεων διαγιγνώσκεται σε άτομα άνω των 55 ετών.
- Φύλο: Οι άνδρες έχουν 3-4 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο σε σχέση με τις γυναίκες.
- Χρόνιες φλεγμονές/λοιμώξεις: Επανειλημμένες ουρολοιμώξεις ή ερεθισμοί της κύστης.
- Οικογενειακό ιστορικό: Μικρή αύξηση κινδύνου αν υπάρχει συγγενής πρώτου βαθμού με τη νόσο.
Συμπτώματα
Το πιο κοινό και συχνά το πρώτο σύμπτωμα είναι η αιματουρία (αίμα στα ούρα). Τα ούρα μπορεί να έχουν ορατό κόκκινο ή καφέ χρώμα, ή το αίμα να ανιχνεύεται μόνο σε εργαστηριακή εξέταση (μικροσκοπική αιματουρία).
Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Συχνή ούρηση.
- Επιτακτική ανάγκη για ούρηση.
- Πόνος ή κάψιμο κατά την ούρηση (δυσουρία).
- Πόνος στη μέση ή στην πύελο (συνήθως σε προχωρημένα στάδια).
Διάγνωση και Σταδιοποίηση
Η διάγνωση περιλαμβάνει:
- Γενική εξέταση ούρων και κυτταρολογική ούρων (αναζήτηση καρκινικών κυττάρων).
- Απεικονιστικές εξετάσεις: Υπερηχογράφημα, αξονική τομογραφία (CT) ουροποιητικού.
- Κυστεοσκόπηση: Η βασική διαγνωστική μέθοδος, όπου εισάγεται ένα λεπτό ενδοσκόπιο μέσω της ουρήθρας για οπτικό έλεγχο της κύστης.
- Διουρηθρική εκτομή του όγκου (TURBT): Επεμβατική διαδικασία για αφαίρεση του όγκου και λήψη βιοψίας για ιστολογική εξέταση και σταδιοποίηση.
Θεραπεία
Η θεραπεία εξαρτάται από το στάδιο, τον τύπο και τη διηθητικότητα του καρκίνου.
- Επιφανειακός καρκίνος (μη διηθητικός): Αρχική θεραπεία είναι η TURBT, ακολουθούμενη συχνά από ενδοκυστικές εγχύσεις (π.χ., BCG, χημειοθεραπεία) για μείωση του κινδύνου υποτροπής.
- Διηθητικός καρκίνος: Μπορεί να απαιτήσει πιο επιθετική προσέγγιση, όπως:
- Ριζική κυστεκτομή: Χειρουργική αφαίρεση ολόκληρης της ουροδόχου κύστης και των γύρω λεμφαδένων.
- Ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία, συχνά σε συνδυασμό (τριπλή προσέγγιση με διατήρηση της κύστης).
- Προχωρημένος/Μεταστατικός καρκίνος: Χημειοθεραπεία, ανοσοθεραπεία και στοχευμένες θεραπείες αποτελούν τις κύριες επιλογές.
Πρόληψη
Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος πρόληψης είναι η διακοπή του καπνίσματος. Για τα άτομα με επαγγελματική έκθεση, η τήρηση των μέτρων ασφαλείας στο χώρο εργασίας είναι ζωτικής σημασίας.