Ο καρκίνος του δέρματος είναι ο πιο συχνός τύπος καρκίνου, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις θεραπεύεται, ειδικά αν διαγνωστεί έγκαιρα. Η πρόληψη μέσω της προστασίας από τον ήλιο είναι ζωτικής σημασίας, καθώς η υπεριώδης ακτινοβολία (UV) αποτελεί την κύρια αιτία. 

Τύποι Καρκίνου του Δέρματος

Οι τρεις κύριοι τύποι είναι: 

• Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (BCC): Ο πιο συχνός τύπος. Αναπτύσσεται στα βασικά κύτταρα του δέρματος και σπάνια εξαπλώνεται σε άλλα μέρη του σώματος.
• Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα (SCC): Ο δεύτερος πιο συχνός. Εμφανίζεται στα πλακώδη κύτταρα και, αν και σπανιότερα από το μελάνωμα, έχει μεγαλύτερη πιθανότητα εξάπλωσης από το BCC.
• Μελάνωμα: Ο λιγότερο συχνός αλλά πιο σοβαρός τύπος, καθώς έχει τη μεγαλύτερη πιθανότητα να εξαπλωθεί (μετάσταση) αν αφεθεί χωρίς θεραπεία. 

Αιτίες και Παράγοντες Κινδύνου

Η κύρια αιτία είναι η υπερβολική έκθεση στην υπεριώδη (UV) ακτινοβολία από τον ήλιο ή από τεχνητές πηγές όπως τα σολάριουμ. Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν: 

• Ανοιχτόχρωμο δέρμα που καίγεται εύκολα.
• Μεγάλος αριθμός ελιών ή ασυνήθιστες ελιές.
• Οικογενειακό ή ατομικό ιστορικό καρκίνου του δέρματος.
• Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
• Μεγάλη ηλικία.

Προειδοποιητικά Σημάδια και Συμπτώματα

Ο καρκίνος του δέρματος συχνά εμφανίζεται ως νέο σημάδι, εξόγκωμα ή αλλαγή σε υπάρχουσα ελιά. Είναι σημαντικό να ελέγχετε το δέρμα σας τακτικά. Για το μελάνωμα, ο κανόνας ABCDE βοηθά στην αναγνώριση ύποπτων αλλοιώσεων: 

• Asymmetry (Ασυμμετρία): Το ένα μισό του σημαδιού δεν ταιριάζει με το άλλο.
• Border irregularity (Ανώμαλα όρια): Τα όρια είναι ακανόνιστα, οδοντωτά ή θολά.
• Color (Χρώμα): Το χρώμα δεν είναι ομοιόμορφο (π.χ., αποχρώσεις του μαύρου, καφέ, λευκού, κόκκινου ή μπλε).
• Diameter (Διάμετρος): Το σημάδι έχει συνήθως διάμετρο μεγαλύτερη από 6 χιλιοστά (περίπου το μέγεθος της γόμας ενός μολυβιού), αν και μπορεί να είναι και μικρότερο.
• Evolving (Εξέλιξη): Αλλαγή στο μέγεθος, το σχήμα ή το χρώμα του σημαδιού με την πάροδο του χρόνου. 

Άλλα σημάδια περιλαμβάνουν πληγές που δεν επουλώνονται, ή κηλίδες που αιμορραγούν ή προκαλούν φαγούρα. 

Διάγνωση και Θεραπεία

Η διάγνωση γίνεται συνήθως με βιοψία, δηλαδή αφαίρεση μέρους ή ολόκληρης της ύποπτης αλλοίωσης για ιστολογική εξέταση.
Οι θεραπείες ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο, το μέγεθος, τη θέση και το στάδιο του καρκίνου και μπορεί να περιλαμβάνουν: 

• Χειρουργική αφαίρεση (η πιο κοινή).
• Κρυοθεραπεία (κατάψυξη με υγρό άζωτο).
• Τοπικές αλοιφές/χημειοθεραπεία.
• Ακτινοθεραπεία.

Πρόληψη

Τα περισσότερα περιστατικά καρκίνου του δέρματος μπορούν να προληφθούν: 

• Αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο τις ώρες αιχμής (συνήθως 10 π.μ. - 4 μ.μ.).
• Χρησιμοποιείτε αντηλιακό ευρέος φάσματος (προστασία από UVA/UVB) με δείκτη προστασίας (SPF) τουλάχιστον 30, ακόμα και τις συννεφιασμένες μέρες. Επαναλάβετε την εφαρμογή κάθε δύο ώρες ή μετά το κολύμπι/ιδρώτα.
• Φοράτε προστατευτικό ρουχισμό, όπως μακριά μανίκια, παντελόνια, καπέλο με φαρδύ γείσο και γυαλιά ηλίου.
• Αποφύγετε τα σολάριουμ.
• Ελέγχετε τακτικά το δέρμα σας για τυχόν αλλαγές και επισκεφθείτε δερματολόγο αν παρατηρήσετε κάτι ύποπτο.