Τα κονδυλώματα, οι μυρμηγκιές και ο HPV μεταδίδονται κυρίως μέσω άμεσης δερματικής επαφής στην περιοχή των γεννητικών οργάνων κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Η μετάδοση είναι δυνατή ακόμη και χωρίς διείσδυση ή όταν δεν υπάρχουν εμφανή συμπτώματα. Η πρόληψη περιλαμβάνει τη χρήση προφυλακτικού, τον περιορισμό των σεξουαλικών συντρόφων και τον εμβολιασμό. Ο εμβολιασμός, ιδανικά σε νεαρή ηλικία πριν από την έναρξη των σεξουαλικών επαφών, προστατεύει από τους περισσότερους τύπους HPV που προκαλούν κονδυλώματα και καρκίνους.
Τρόπος μετάδοσης
- Σεξουαλική επαφή: Ο ιός HPV μεταδίδεται μέσω της άμεσης επαφής του δέρματος με το δέρμα ή τους βλεννογόνους.
- Χωρίς εμφανή συμπτώματα: Η μετάδοση μπορεί να συμβεί ακόμη και αν δεν υπάρχουν ορατές βλάβες (κονδυλώματα ή μυρμηγκιές).
- Άλλες επαφές: Υπάρχει μικρή πιθανότητα μετάδοσης μέσω ερωτικών παιχνιδιών (sex toys), δακτύλων ή νυχιών, ειδικά σε περιοχές με έντονη τριβή.
Πρόληψη
- Χρήση προφυλακτικού: Τα προφυλακτικά μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο μετάδοσης, αλλά δεν τον εξαλείφουν πλήρως, καθώς ο HPV μπορεί να μολύνει και περιοχές που δεν καλύπτονται από το προφυλακτικό.
- Περιορισμός σεξουαλικών συντρόφων: Ο περιορισμός του αριθμού των συντρόφων μειώνει τον κίνδυνο έκθεσης στον ιό.
- Τακτικός έλεγχος: Οι γυναίκες θα πρέπει να υποβάλλονται σε τακτικό έλεγχο με τεστ Παπανικολάου και κολποσκόπηση.
- Διακοπή καπνίσματος: Το κάπνισμα αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση κονδυλωμάτων.
Εμβολιασμός
- Προστασία: Ο εμβολιασμός προστατεύει από τους τύπους του ιού HPV που προκαλούν τα περισσότερα κονδυλώματα και καρκίνους (π.χ. του τραχήλου της μήτρας).
- Ηλικία: Συνιστάται η χορήγηση του εμβολίου σε αγόρια και κορίτσια, ιδανικά πριν την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας (από την ηλικία των 9 ετών).
- Σχήμα δόσεων: Το εννεαδύναμο εμβόλιο χορηγείται συνήθως σε 3 δόσεις (με σχήματα 2 δόσεων να υπάρχουν πλέον).