Η κωνοειδή εκτομή αποτελεί την χειρουργική επέμβαση του τραχήλου μήτρας, που σκοπό έχει την αφαίρεση υψηλόβαθμης κυρίως ενδοεπιθηλιακής τραχηλικής νεοπλασίας, δηλαδή αλλοιώσεις CIN 2 ή 3 (Cervical Intraepithelial Neoplasia 2 or 3), οι οποίες έχουν τεκμηριωθεί ιστολογικά με προηγούμενη βιοψία τραχήλου.

Η κωνοειδής εκτομή του τραχήλου μπορεί να διενεργηθεί με:

• νυστέρι (cold knife)
• laser εκτομή
• NETZ εκτομή (Needle Excision of Transformation Zone) 
• LOOP εκτομή (αγκύλη διαθερμίας) 

   LLETZ: Large Loop Excision of Transformation Zone

   LEEP: Loop Electrosurgical Excision Procedure

Από αυτές η πιο δημοφιλής διεθνώς φαίνεται πως είναι η τελευταία, ενώ η κωνοειδής εκτομή με νυστέρι αποτελεί την επέμβαση με τον υψηλότερο βαθμό χειρουργικής δυσκολίας.

Οι κύριες ενδείξεις κωνοειδούς εκτομής τραχήλου με μία εκ των παραπάνω μεθόδων είναι οι παρακάτω:

• CIN2 & CIN3 (υψηλόβαθμες τραχηλικές δυσπλασίες)
• CIN1 (χαμηλόβαθμη τραχηλική δυσπλασία) η οποία επιμένει μετά από παρακολούθηση τουλάχιστον 24 μηνών
• Ασθενείς με αδενοκαρκίνωμα in situ ή (adenocarcinoma in situ, AIS)
• Ασθενείς με μικροδιηθητικό καρκίνωμα τραχήλου (στάδιο Ia1)
• Υποτροπή τραχηλικής δυσπλασίας (επανεμφάνιση της νόσου μετά από προηγούμενη επιτυχή εκτομή τραχήλου)
• Υπολειμματική νόσος (διάγνωση τραχηλικής δυσπλασίας σε διάστημα < 6 μηνών από προηγούμενη εκτομή τραχήλου)
• Αναντιστοιχία (discrepancy) μεταξύ κυτταρολογικών και κολποσκοπικών ευρημάτων (διαγνωστικός κώνος)

 Η επιλογή της μεθόδου για την διενέργεια της εκτομής του τραχήλου είναι αποτέλεσμα κυρίως της εμπειρίας του γυναικολόγου, του είδους της βλάβης, της έκτασης (εξωτράχηλος) και το βάθος της βλάβης (ενδοτράχηλος).  

Στην περίπτωση που απαιτείται κωνοειδής εκτομή τραχήλου και έχει προηγηθεί κολποσκόπηση η οποία κρίνεται ικανοποιητική (ορατή ζώνη μετάπτωσης), απαιτείτε ένα   βάθος κώνου μέχρι 8mm, έτσι ώστε να διασφαλισθούν τα ελεύθερα χειρουργικά χείλη εκτομής, και οι τεχνικές LLETZ-LOOP ή LEEP αποτελούν τις μεθόδους εκλογής. Αντίθετα, στις περιπτώσεις που απαιτείται μεγαλύτερο βάθος κώνου (12-15mm) λόγω μη ικανοποιητικής κολποσκόπησης, η κωνοειδής εκτομή με νυστέρι, Laser, βαθιά LOOP (cowboy hat) , ή NETZ κρίνονται προτιμότερες. 

Επιπλοκές

Οι επιπλοκές της κωνοειδούς εκτομής χωρίζονται σε άμεσες και απώτερες.

Οι άμεσες επιπλοκές είναι:

• Η διεγχειρητική αιμορραγία (κάκωση κατιόντων κλάδων μητριαίων αγγείων)
• Η κάκωση της ουροδόχου κύστεως (συνήθως από χρήση αγκύλης διαθερμίας)
• Η κάκωση του ορθού (συνήθως από εφαρμογή κωνοειδούς εκτομής με νυστέρι)   
• Η πρώιμη αιμορραγία (1-2%), εμφανίζεται τα πρώτα ένα με δύο 24ωρα μετά την εκτομή

Στις απώτερες επιπλοκές συγκαταλέγονται: 

• Επιμόλυνση τραχηλικού στομίου
• Όψιμη αιμορραγία (~9%), εμφανίζεται συνήθως την 8η με 12η μετεγχειρητική ημέρα (απόπτωσης εκμαγείου τραυματικής επιφανείας τραχήλου)
• Κυστεοκολπικό, ορθοκολπικό συρίγγιο (απότοκος αντίστοιχων άμεσων κακώσεων που δεν έγιναν αντιληπτές διεγχειρητικά) 
• Στένωση τραχηλικού στομίου