Ο καρκίνος του πρωκτού είναι τόσο συνήθης σήμερα μεταξύ των ανδρών οι οποίοι έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες όσο ήταν και ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας μεταξύ των γυναικών πριν από την εφαρμογή του Τεστ Παπ (Arain 2005, Walts 2004, Darragh 2004 κ.α.). Η συχνότητα εμφάνισης επίσης έχει αυξηθεί ιδιαιτέρα και μεταξύ των γυναικών (Johnson 2004).
Όπως και στο καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας ο HPV με τους υψηλού κινδύνους τύπου του (16, 18) είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας καρκινογένεσης (Bean 2010, Goldstone 2009, Park 2009 κ.α.).
Τα πιο συνήθη κλινικά συμπτώματα είναι ο πόνος και η αιμορραγία αν και ένας αριθμός ασθενών είναι ασυμπτωματικοί.
Το εκ πλακωδών κυττάρων καρκίνωμα του πρωκτού είναι προβλέψιμο με τη χρήση της Κυτταρολογίας, η οποία ανιχνεύει τις πρόδρομες προκαρκινικές αλλοιώσεις (Bewtra 2010, Damay 2010 κ.α.). Ιδιαίτερα με τη χρήση της Κυτταρολογίας Υγρής Φάσης είναι δυνατή και η τυποποίηση του HPV (HPV DNA TEST) καθώς και η εφαρμογή της ανοσοκυτταροχημείας ακριβώς όπως και στο Τεστ Παπ (Ho 2010).
Η δειγματοληψία γίνεται με υγρό μάκτρο Dacron ή με brushing. Η δειγματοληψία πρέπει να γίνεται πριν χρησιμοποιηθεί οποιοδήποτε λιπαντικό. Τέλος, είναι απαραίτητο η δειγματοληψία να συμπεριλαμβάνει τη ζώνη μετάπτωσης, γι’ αυτό συνιστάται να γίνεται σε ένα βάθος 5-6 cm.
Με το σύστημα Bethesda, όπως ακριβώς και στα επιχρίσματα του Τεστ Παπ, είναι ενδεδειγμένο να γίνεται αναφορά των κυτταρολογικών αποτελεσμάτων