Ο μονήρης όζος θυρεοειδούς είναι μια μεμονωμένη, ψηλαφητή διόγκωση στον θυρεοειδή αδένα. Αν και οι περισσότεροι όζοι είναι καλοήθεις, η ύπαρξή τους απαιτεί διερεύνηση για να αποκλειστεί η πιθανότητα κακοήθειας. Η διάγνωση και η αντιμετώπιση εξαρτώνται από τα χαρακτηριστικά του όζου, τα οποία καθορίζονται με υπερηχογράφημα και βιοψία με λεπτή βελόνα (FNA). 

Χαρακτηριστικά και διάγνωση

• Συχνότητα: Είναι ένα πολύ συχνό εύρημα, με πάνω από το 50% του πληθυσμού να αναπτύσσει όζους θυρεοειδούς κάποια στιγμή στη ζωή του, συχνά ανακαλύπτονται τυχαία σε υπέρηχο.
• Τύποι όζων:
  • Καλοήθεις: Οι κυστικοί και οι κολλώδεις όζοι είναι συνήθως καλοήθεις.
  • Κακοήθεις: Ένα μικρό ποσοστό όζων (5-17%) μπορεί να είναι καρκινικοί. Ο θηλώδης είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος καρκίνου.
• Εξετάσεις: Η διάγνωση περιλαμβάνει συνήθως:
  • Κλινική εξέταση και ιστορικό: Ελέγχεται η παρουσία συμπτωμάτων και οικογενειακό ιστορικό.
  • Υπερηχογράφημα: Δίνει λεπτομερή εικόνα του μεγέθους, της σύστασης και των χαρακτηριστικών του όζου.
  • Βιοψία με λεπτή βελόνα (FNA): Είναι η πιο σημαντική εξέταση για να διαπιστωθεί εάν ο όζος είναι καλοήθης ή κακοήθης, λαμβάνοντας υλικό για κυτταρολογική εξέταση.
  • Σπινθηρογράφημα: Χρησιμοποιείται για να διαπιστωθεί η λειτουργική δραστηριότητα του όζου (αν παράγει ορμόνες), διαχωρίζοντας τους "θερμούς" (λειτουργικούς) από τους "ψυχρούς" (μη λειτουργικούς). 

Θεραπεία

• Καλοήθεις όζοι: Η θεραπεία εξαρτάται από το μέγεθος και την πίεση που ασκεί ο όζος. Συχνά, παρακολουθείται μόνο με τακτικά υπερηχογραφήματα.
• "Θερμοί" όζοι: Σε περίπτωση υπερθυρεοειδισμού, η θεραπεία μπορεί να είναι χειρουργική επέμβαση (θυρεοειδεκτομή) ή θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο.
• "Ψυχροί" όζοι: Εάν η βιοψία δείξει ύποπτα ή θετικά ευρήματα, η θυρεοειδεκτομή είναι η προτεινόμενη θεραπεία.
• Θυρεοειδεκτομή: Σε περιπτώσεις καρκίνου, η σχεδόν ολική θυρεοειδεκτομή θεωρείται η θεραπεία εκλογής.