Η θρομβοπενία είναι μια κατάσταση στην οποία υπάρχει χαμηλός αριθμό αιμοπεταλίων. Τα αιμοπετάλια (θρομβοκύτταρα) είναι άχρωμα κύτταρα αίματος που βοηθούν στην πήξη του αίματος. Τα αιμοπετάλια σταματούν την αιμορραγία συσσωρεύοντας και σχηματίζοντας βύσματα στους τραυματισμούς των αιμοφόρων αγγείων.

Η θρομβοπενία μπορεί να εμφανιστεί ως αποτέλεσμα διαταραχής του μυελού των οστών, όπως λευχαιμία ή πρόβλημα του ανοσοποιητικού συστήματος η μπορεί να είναι μια παρενέργεια της λήψης ορισμένων φαρμάκων όμως αρκετές φορές είναι πολύ δύσκολο να αποκαλυφτεί η κυρία αιτία με βεβαιότητα. Επηρεάζει τόσο τα παιδιά όσο και τους ενήλικες.

Η θρομβοπενία μπορεί να είναι ήπια και να προκαλεί λίγα σημεία ή συμπτώματα η και καθόλου. Σε σπάνιες περιπτώσεις, ο αριθμός των αιμοπεταλίων μπορεί να είναι τόσο χαμηλός ώστε να εμφανίζεται επικίνδυνη εσωτερική αιμορραγία. Υπάρχουν διαθέσιμες επιλογές θεραπείας.

Τα σημεία και τα συμπτώματα της θρομβοπενίας μπορεί να περιλαμβάνουν:

Εύκολος ή υπερβολικός μώλωπας και μικρές στικτές πορφύρες

Επιφανειακή αιμορραγία στο δέρμα που εμφανίζεται ως εξάνθημα από κοκκινωπές-μοβ κηλίδες, συνήθως στα κάτω πόδια

Παρατεταμένη αιμορραγία από κοψίματα

Αιμορραγία από τα ούλα ή τη μύτη σας

Αίμα στα ούρα ή κόπρανα

Ασυνήθιστα βαριές εμμηνορροϊκές ροές

Κούραση

Διογκωμένος σπλήνας

 

Η αιμορραγία που δεν θα σταματήσει είναι επείγουσα ιατρική κατάσταση. Χρειάζεται άμεση βοήθεια για αιμορραγία που δεν μπορεί να ελεγχθεί από τις συνήθεις τεχνικές πρώτων βοηθειών, όπως η πίεση στην περιοχή.

Η θρομβοπενία σημαίνει ότι υπάρχουν  λιγότερα από 150.000 αιμοπετάλια ανά μικρολίτρο κυκλοφορούντος αίματος. Επειδή κάθε αιμοπετάλιο ζει μόνο περίπου 7 ημέρες, το σώμα σας ανανεώνει κανονικά την παροχή αιμοπεταλίων συνεχώς παράγοντας νέα αιμοπετάλια στο μυελό των οστών σας.

Η θρομβοπενία σπάνια κληρονομείται. ή μπορεί να προκληθεί από έναν αριθμό φαρμάκων ή καταστάσεων. Όποια και αν είναι η αιτία, τα κυκλοφορούντα αιμοπετάλια μειώνονται κατά μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες διαδικασίες: παγίδευση αιμοπεταλίων στον σπλήνα, μειωμένη παραγωγή αιμοπεταλίων ή αυξημένη καταστροφή αιμοπεταλίων.

 

Παγιδευμένα αιμοπετάλια

Ο σπλήνας είναι ένα μικρό όργανο περίπου του μεγέθους της γροθιάς σας που βρίσκεται ακριβώς κάτω από το θώρακα στην αριστερή πλευρά της κοιλιάς σας. Κανονικά, ο σπλήνας λειτουργεί για την καταπολέμηση της λοίμωξης και το φιλτράρισμα ανεπιθύμητου υλικού από το αίμα σας. Ένας διευρυμένος σπλήνα – ο οποίος μπορεί να προκληθεί από διάφορες διαταραχές – μπορεί να φιλοξενήσει πάρα πολλά αιμοπετάλια, γεγονός που μειώνει τον αριθμό των αιμοπεταλίων σε κυκλοφορία.

 

Μειωμένη παραγωγή αιμοπεταλίων

Τα αιμοπετάλια παράγονται στο μυελό των οστών σας. Παράγοντες που μπορούν να μειώσουν την παραγωγή αιμοπεταλίων περιλαμβάνουν:

Λευχαιμία και άλλοι καρκίνοι

Μερικοί τύποι αναιμίας

Ιογενείς λοιμώξεις, όπως ηπατίτιδα Β C ή HIV

Κοινές ιώσεις όπως ο ιός της γριππης

COVID19

Φάρμακα χημειοθεραπείας και ακτινοθεραπεία

Βαριά κατανάλωση αλκοόλ

 

Αυξημένη κατανομή των αιμοπεταλίων

Ορισμένες καταστάσεις μπορεί να κάνουν το σώμα σας να καταναλώνει ή να καταστρέφει τα αιμοπετάλια γρηγορότερα από αυτά που παράγονται, οδηγώντας σε έλλειψη αιμοπεταλίων στην κυκλοφορία του αίματος σας. Παραδείγματα τέτοιων συνθηκών περιλαμβάνουν:

Εγκυμοσύνη. Η θρομβοπενία που προκαλείται από την εγκυμοσύνη είναι συνήθως ήπια και βελτιώνεται αμέσως μετά τον τοκετό.

Αυτοάνοση θρομβοπενία. Αυτοάνοσες ασθένειες, όπως ο λύκος και η ρευματοειδής αρθρίτιδα, προκαλούν αυτόν τον τύπο. Το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος επιτίθεται κατά λάθος και καταστρέφει τα αιμοπετάλια. Εάν η ακριβής αιτία αυτής της κατάστασης δεν είναι γνωστή, ονομάζεται ιδιοπαθή θρομβοπενική πορφύρα. Αυτός ο τύπος επηρεάζει συχνότερα τα παιδιά.

Βακτήρια στο αίμα και σήψη. Σοβαρές βακτηριακές λοιμώξεις που περιλαμβάνουν το αίμα (βακτηριαιμία) μπορούν να καταστρέψουν τα αιμοπετάλια.

Θρομβωτική θρομβοκυτταροπενική πορφύρα. Πρόκειται για μια σπάνια κατάσταση που εμφανίζεται όταν σχηματίζονται ξαφνικά μικροί θρόμβοι αίματος σε όλο το σώμα σας, χρησιμοποιώντας μεγάλο αριθμό αιμοπεταλίων.

Αιμολυτικό ουραιμικό σύνδρομο. Αυτή η σπάνια διαταραχή προκαλεί απότομη πτώση των αιμοπεταλίων, καταστροφή των ερυθρών αιμοσφαιρίων και βλάπτει τη λειτουργία των νεφρών.

Φάρμακα. Ορισμένα φάρμακα μπορούν να μειώσουν τον αριθμό των αιμοπεταλίων στο αίμα σας. Μερικές φορές ένα φάρμακο μπερδεύει το ανοσοποιητικό σύστημα και το προκαλεί να καταστρέψει τα αιμοπετάλια. Παραδείγματα περιλαμβάνουν ηπαρίνη, κινίνη, κάποια αντιβιοτικά και αντισπασμωδικά.

 

Επιπλοκές

Επικίνδυνη εσωτερική αιμορραγία μπορεί να συμβεί όταν ο αριθμός των αιμοπεταλίων σας πέσει κάτω από 10.000 αιμοπετάλια ανά μικρολίτρο. Αν και σπάνια, η σοβαρή θρομβοπενία μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία στον εγκέφαλο, η οποία μπορεί να είναι θανατηφόρα.

 

Διάγνωση

Τα ακόλουθα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να προσδιοριστεί εάν υπαρχει θρομβοπενία:

Εξέταση αίματος. Η γενική αίματος καθορίζει τον αριθμό των αιμοσφαιρίων, συμπεριλαμβανομένων των αιμοπεταλίων, σε ένα δείγμα του αίματός σας.

Φυσική εξέταση, συμπεριλαμβανομένου πλήρους ιατρικού ιστορικού. Ο γιατρός σας θα αναζητήσει σημάδια αιμορραγίας κάτω από το δέρμα σας και θα αισθανθεί την κοιλιά σας για να δει εάν η σπλήνα σας είναι διογκωμένη. Αυτός ή αυτή θα σας ρωτήσει επίσης για τις ασθένειες που είχατε και τους τύπους φαρμάκων και συμπληρωμάτων που έχετε πάρει πρόσφατα.

Ο γιατρός σας μπορεί να προτείνει άλλες εξετάσεις και διαδικασίες για να προσδιορίσει την αιτία της κατάστασής σας, ανάλογα με τα σημεία και τα συμπτώματά σας.

 

Θεραπεία

Η θρομβοπενία μπορεί να διαρκέσει ημέρες ή χρόνια. Άτομα με ήπια θρομβοπενία μπορεί να μην χρειάζονται θεραπεία αλλά απλή παρακολούθηση με εξετάσεις αιματος. Για άτομα που χρειάζονται θεραπεία για θρομβοπενία, η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία της και από πόσο σοβαρή είναι.