Οι θυρεοειδικοί όζοι είναι διογκώσεις του θυρεοειδούς αδένα, που είναι πολύ συχνοί, αλλά συνήθως καλοήθεις. Μπορεί να είναι συμπαγείς, κυστικοί ή μεικτοί και συχνά δεν προκαλούν συμπτώματα. Σε σπάνιες περιπτώσεις, ένας όζος μπορεί να είναι κακοήθης, να προκαλέσει συμπτώματα πίεσης στο λαιμό ή να υπερλειτουργεί, οδηγώντας σε υπερθυρεοειδισμό. Η διάγνωση γίνεται με υπέρηχο, εξετάσεις αίματος και πιθανώς με βιοψία με λεπτή βελόνη, ενώ οι «θερμοί» όζοι (υπερλειτουργικοί) συνήθως δεν είναι κακοήθεις.
Χαρακτηριστικά
- Εμφάνιση: Μπορεί να είναι μονήρεις ή πολλαπλοί και διακρίνονται σε συμπαγείς, κυστικούς ή μικτούς.
- Συχνότητα: Είναι εξαιρετικά συχνοί, ειδικά μετά τα 50 έτη, και ανιχνεύονται σε περίπου 50% του πληθυσμού σε ηλικία άνω των 50 ετών. Είναι πιο συχνοί στις γυναίκες.
- Αιτίες: Μπορεί να οφείλονται σε διάφορες αιτίες, όπως κολλοειδείς όζοι, κύστεις, θυρεοειδίτιδα ή αδενώματα.
Συμπτώματα
- Ασυμπτωματικοί: Η πλειοψηφία δεν προκαλεί συμπτώματα και αποτελεί τυχαίο εύρημα.
- Πιεστικά συμπτώματα: Μεγάλοι όζοι μπορεί να προκαλέσουν δυσκολία στην κατάποση ή στην αναπνοή.
- Συμπτώματα υπερθυρεοειδισμού: Αν ένας όζος υπερλειτουργεί, μπορεί να προκαλέσει ταχυκαρδία, νευρικότητα, εφίδρωση, αϋπνία, απώλεια βάρους και δυσανεξία στη ζέστη.
Διάγνωση και Παρακολούθηση
- Υπέρηχος: Απαραίτητος για την αναγνώριση και τη μέτρηση των όζων.
- Εξετάσεις αίματος: Απαιτούνται για τον έλεγχο της λειτουργίας του θυρεοειδούς (μέτρηση TSH).
- Βιοψία με λεπτή βελόνη (FNAB): Διενεργείται σε ύποπτους όζους για να αποκλειστεί ο καρκίνος.
- Σπινθηρογράφημα: Χρησιμοποιείται για να διαπιστωθεί αν οι όζοι παράγουν υπερβολική ορμόνη («θερμοί» ή «αυτόνομοι» όζοι).
Αντιμετώπιση
- Παρακολούθηση: Η συνηθέστερη αντιμετώπιση για τους καλοήθεις όζους που δεν προκαλούν συμπτώματα.
- Επέμβαση: Ενδείκνυται σε περιπτώσεις κακοήθειας, μεγάλων όζων (άνω των 3 εκ.), συμπτωμάτων πίεσης ή γρήγορης αύξησης του μεγέθους.
- Θεραπεία υπερθυρεοειδισμού: Σε περίπτωση «θερμού» όζου, η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει χειρουργική αφαίρεση ή άλλες μεθόδους.