Ο φρουρός λεμφαδένας είναι ο πρώτος λεμφαδένας ή ομάδα λεμφαδένων που δέχεται τη λέμφο (υγρό που κυκλοφορεί στο λεμφικό σύστημα) από την περιοχή ενός κακοήθους όγκου. 

Σε τι χρησιμεύει

Ο κύριος σκοπός του είναι να λειτουργήσει ως δείκτης για το αν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί (μετασταθεί) πέρα από τον αρχικό όγκο στο λεμφικό σύστημα. Εάν τα καρκινικά κύτταρα έχουν ξεφύγει από τον πρωτοπαθή όγκο, ο φρουρός λεμφαδένας είναι ο πιο πιθανός πρώτος σταθμός όπου θα ανιχνευθούν. 

Πώς γίνεται η ανίχνευση του

Η ανίχνευση του φρουρού λεμφαδένα είναι μια διαδικασία που συνήθως περιλαμβάνει δύο μεθόδους, που εφαρμόζονται πριν ή κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης: 

1. Ραδιοφάρμακο: Έγχυση μικρής ποσότητας ραδιενεργού υλικού (π.χ., Τεχνήτιο-99) κοντά στον όγκο. Το υλικό ταξιδεύει μέσω των λεμφαγγείων στον φρουρό λεμφαδένα. Διεγχειρητικά, χρησιμοποιείται ειδικός μετρητής (ανιχνευτής γάμμα) για τον εντοπισμό του λεμφαδένα που έχει προσλάβει τη ραδιενέργεια.
2. Μπλε χρωστική: Έγχυση μιας ειδικής μπλε χρωστικής (π.χ., μπλε μεθυλενίου) στην ίδια περιοχή. Ο χειρουργός μπορεί να δει οπτικά ποιος/ποιοι λεμφαδένες έχουν χρωματιστεί μπλε. 

Στη συνέχεια, ο/οι χρωματισμένος/οι και ραδιενεργός/οι λεμφαδένας/ες αφαιρείται/ονται και αποστέλλεται/ονται για ιστολογική εξέταση. 

Οφέλη της βιοψίας

Τα οφέλη της βιοψίας του φρουρού λεμφαδένα είναι σημαντικά: 

• Σταδιοποίηση της νόσου: Παρέχει κρίσιμες πληροφορίες για το στάδιο της νόσου, κάτι που καθοδηγεί το πρωτόκολλο θεραπείας (π.χ., αν απαιτείται χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία, ή περαιτέρω χειρουργική επέμβαση).
• Αποφυγή εκτεταμένου λεμφαδενικού καθαρισμού: Εάν ο φρουρός λεμφαδένας είναι αρνητικός για καρκίνο, αποφεύγεται η αφαίρεση όλων των λεμφαδένων της περιοχής (π.χ., μασχαλιαίος καθαρισμός), μια επέμβαση που σχετίζεται με σοβαρές παρενέργειες, όπως το λεμφοίδημα.
• Ελάχιστα επεμβατική διαδικασία: Έχει χαμηλότερο κίνδυνο επιπλοκών και ταχύτερη ανάρρωση σε σχέση με τον πλήρη λεμφαδενικό καθαρισμό. 

Διαγνωστική ακρίβεια της μεθόδου

Η μέθοδος της βιοψίας του φρουρού λεμφαδένα έχει πολύ υψηλή διαγνωστική ακρίβεια, συγκρίσιμη με τον πλήρη λεμφαδενικό καθαρισμό. Έχει αποδειχθεί σε πολλές μελέτες ότι η απουσία καρκινικών κυττάρων στον φρουρό λεμφαδένα σημαίνει με μεγάλη πιθανότητα ότι ο καρκίνος δεν έχει εξαπλωθεί σε άλλους λεμφαδένες. Η ακρίβεια εξαρτάται από παράγοντες όπως ο τύπος και το στάδιο του καρκίνου, καθώς και η εμπειρία της ιατρικής ομάδας.