Ο καρκίνος προκαλείται από βλάβες στα γονίδια των κυττάρων, οι οποίες μπορεί να οφείλονται σε παράγοντες του τρόπου ζωής (όπως το κάπνισμα, η κακή διατροφή, η έλλειψη άσκησης και η κατανάλωση αλκοόλ), περιβαλλοντικές εκθέσεις (π.χ. ακτινοβολία, ρυπαντικές ουσίες) και λοιμώξεις από ιούς και βακτήρια. Κληρονομικές γενετικές μεταλλάξεις συμβάλλουν επίσης σε ένα μικρό ποσοστό των περιπτώσεων. 

Βασικές αιτίες του καρκίνου

• Γενετικές μεταλλάξεις: Ο καρκίνος ξεκινά όταν τα γονίδια που ελέγχουν την ανάπτυξη και το θάνατο των κυττάρων υποστούν βλάβες. Αυτές οι βλάβες μπορεί να προκληθούν από εξωτερικούς παράγοντες ή να είναι κληρονομικές.
• Παράγοντες τρόπου ζωής:
  • Κάπνισμα: Είναι η κύρια αιτία για ένα σημαντικό ποσοστό καρκίνων.
  • Διατροφή και βάρος: Η παχυσαρκία, η κακή διατροφή, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και η έλλειψη φυτικών ινών και φρούτων-λαχανικών αυξάνουν τον κίνδυνο.
  • Σωματική δραστηριότητα: Η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου.
• Περιβαλλοντικοί παράγοντες:
  • Ακτινοβολία: Η έκθεση σε ιονίζουσα ακτινοβολία (π.χ. από τον ήλιο, αλλά και από άλλες πηγές) μπορεί να προκαλέσει καρκίνο.
  • Ρυπαντικές ουσίες: Η επαφή με διάφορες καρκινογόνες ουσίες στον εργασιακό ή οικιακό χώρο είναι επιβαρυντική.
• Λοιμώξεις: Ορισμένοι ιοί και βακτήρια (π.χ. ηπατίτιδα Β και C, HPV) μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, ειδικά σε αναπτυσσόμενες χώρες.
• Κληρονομικότητα: Περίπου το 5-10% των καρκίνων οφείλεται σε γενετικές ανωμαλίες που κληρονομούνται από τους γονείς. 

Ενδιαφέρουσες πληροφορίες

• Οι περισσότεροι καρκίνοι απαιτούν πολλαπλές γενετικές αλλαγές για να αναπτυχθούν.
• Το σώμα διαθέτει μηχανισμούς για την επιδιόρθωση βλαβών στο DNA, αλλά μερικές φορές τα λάθη δεν εντοπίζονται και μπορούν να οδηγήσουν σε καρκίνο.