Οι ακτίνες UVA αντιπροσωπεύουν ποσοστό µεγαλύτερο από το 95% της ηλιακής ακτινοβολίας που φτάνει στην επιφάνεια της γης, είναι παρούσες όλο το χρόνο και διεισδύουν αρκετά κάτω από τις επιφανειακές στοιβάδες του δέρµατος. Είναι υπεύθυνες για την πρόωρη γήρανση του δέρµατος, (A από το Aging, δηλαδή γήρανση) επειδή διαπερνούν την επιδερµίδα, καταστρέφοντας τα κύτταρα που βρίσκονται βαθύτερα και παράγουν το κολλαγόνο και την ελαστίνη.
Η UVB φτάνει σε µικρότερα ποσά στην επιφάνεια της γης λόγω της απορρόφησης µεγάλου µέρους της από τη στοιβάδα του όζοντος, και πάλι όµως αρκεί για να προκαλέσει ζηµιά. Αυτή προκαλεί το µαύρισµα, αλλά µπορεί να γίνει επικίνδυνη. Οι ακτίνες UVB µένουν στην επιφάνεια της επιδερµίδας και παράγουν τη µελανίνη. Η δράση τους είναι πιο έντονη το καλοκαίρι, κυρίως τις µεσηµβρινές ώρες και προκαλούν τα εγκαύµατα (Β από το Burn, δηλαδή έγκαυµα). Ευθύνονται για τους περισσότερους καρκίνους του δέρµατος, ιδιαίτερα επειδή η δράση τους έχει συσσωρευτική ιδιότητα από χρόνο σε χρόνο.
Ο δείκτης προστασίας SPF δείχνει την προστασία από τις ακτίνες UVB. Ο δείκτης SPF δεν είναι ο μόνος δείκτης αντηλιακής προστασίας. Κάθε αντηλιακό προστατεύει από την UVA ακτινοβολία. Στα αντηλιακά απαιτείται συγκεκριμένη αναλογία προστασίας UVA προς UVB, η οποία πρέπει να είναι τουλάχιστον 1 προς 3. Ο δείκτης προστασίας από την ακτινοβολία UVA ονομάζεται PPD, ή αλλιώς Persistent Pigment Darkening. Εάν μία κρέμα μας προστατεύει από την UVA βλέπουμε ένα σήμα όπου η λέξη UVA είναι μέσα σε κύκλο.

Τι σημαίνει ο αριθμός SPF;
Το SPF ( Sun Protection Factor) είναι ο δείκτης προστασίας από τον ήλιο και δείχνει πόσο χρόνο το αντηλιακό προστατεύει το δέρμα από τις ακτίνες UVB. Όσο υψηλότερο είναι το SPF, τόσο περισσότερη προστασία παρέχει. Ο δείκτης SPF αντιπροσωπεύει το χρονικό διάστημα που το δέρμα μας αντέχει χωρίς να πάθει εγκαύματα από τον ήλιο, σε σύγκριση με την περίπτωση που δεν χρησιμοποιούμε προστασία.
Παράδειγμα: αν υποθέσουμε ότι αρχίζουμε να κοκκινίζουμε κάτω από τον καυτό ήλιο μετά από τα πρώτα 10 λεπτά χωρίς να χρησιμοποιούμε αντηλιακό, εάν χρησιμοποιήσουμε ένα αντηλιακό προϊόν με SPF 15 θα παραταθεί ο χρόνος 15 φορές και θα μπορέσουμε να μείνουμε στον ήλιο χωρίς να καούμε για 150 λεπτα.
Πώς λειτουργεί ο SPF;
Τα ενεργά συστατικά που περιέχονται στα αντηλιακά προϊόντα λειτουργούν είτε αντανακλώντας είτε απορροφώντας τις ακτίνες UV, προστατεύοντας έτσι το δέρμα από την ηλιακή ζημιά. Η ποσότητα των ακτίνων UV που φιλτράρεται εξαρτάται από τον δείκτη SPF που χρησιμοποιούμε:
- Το SPF15 μπλοκάρει το 93% των ακτινών UVB
- Το SPF30 μπλοκάρει το 96,7% των ακτινών UVB
- Το SPF50 μπλοκάρει το 98% των ακτινών UVB
- Το SPF100 μπλοκάρει το 99% των ακτινών UVB
Πώς να επιλέξω το σωστό SPF δείκτη ανάλογα με τον φωτότυπο;
Ανάλογα με τον φωτότυπό μας, το δέρμα μας θα αντιδράσει περισσότερο ή λιγότερο γρήγορα στον ήλιο. O φωτότυπος είναι το οριακό σημείο του δέρματος κατά την έκθεσή του στον ήλιο ανάμεσα στο µαύρισµα και το ήπιο έγκαυμα Ά βαθμού.
- Τύπος Ι Λευκό δέρμα-πάντοτε καίγεται-δεν μαυρίζει ποτέ-Υψηλό ρίσκο*
- Τύπος ΙΙ Λευκό δέρμα-πάντοτε καίγεται-δύσκολα μαυρίζει-Υψηλό ρίσκο
- Τύπος ΙΙΙ Λευκό δέρμα-ενίοτε καίγεται-πάντοτε μαυρίζει-Μέτριο ρίσκο
- Τύπος ΙV Καστανό δέρμα-σπάνια καίγεται-πάντα μαυρίζει-χαμηλό ρίσκο
- Τύπος V Σκούρο δέρμα-ποτέ δεν καίγεται-πάντα μαυρίζει-ελάχιστο ρίσκο
- Τύπος VI Μαύρο δέρμα- ποτέ δεν καίγεται-πάντα μαυρίζει-ελάχιστο ρίσκο
* Σημαίνει την πιθανότητα εμφάνισης δερματικού καρκίνου
- Στον πρώτο φωτότυπο που συνήθως χαρακτηρίζεται από ανοιχτό χρώμα δέρματος και ανοιχτό χρώμα μαλλιών το έγκαυμα από τον ήλιο προκαλείται μετά από 10 λεπτά έκθεσης, ενώ η αρχή της φώτογηρανσης του δέρματος έρχεται μετά από 10 λεπτά της ώρας (δίχως αντιηλιακή προστασία).
- Στον δεύτερο φωτότυπο το έγκαυμα από τον ήλιο προκαλείται μετά από 20 λεπτά της ώρας έκθεσης, ενώ η αρχή της φώτογηρανσης του δέρματος επέρχεται μετά από 20 λεπτά της ώρας (δίχως αντιηλιακή κάλυψη).
- Ο τρίτος φωτότυπος χαρακτηρίζεται από δέρμα ελαφρώς σκούρο και το έγκαυµα από τον ήλιο προκαλείται ύστερα από 30 λεπτά της ώρας έκθεσης, ενώ η αρχή της φώτογηρανσης του δέρματος έρχεται μετά από 30 λεπτά της ώρας (δίχως αντιηλιακή προστασία).
- Ο τέταρτος φωτότυπος χαρακτηρίζεται από αρκετά σκούρο δέρμα με σκούρου χρώματος μαλλιά. Το έγκαυμα από τον ήλιο προκαλείται μετά από 45 λεπτά της ώρας ηλιακής έκθεσης ενώ η αρχή της φώτογηρανσης του δέρματος προκαλείται μετά από 40 λεπτά της ώρας (δίχως αντιηλιακή κάλυψη).
Η χρήση της σωστής αντιηλιακής κάλυψης έχει μεγάλη σημασία στην προστασία από τον ήλιο. Αυτό που πρέπει να θυμόμαστε πάντα σχετικά με τον βαθμό SPF είναι ότι όσο υψηλότερος είναι, τόσο περισσότερη και καλύτερη προστασία παρέχεται στο δέρμα σας από τις ακτίνες UV. Εάν αντιμετωπίζουμε προβλήματα με το δέρμα μας και δεν είμαστε σίγουροι για τον κατάλληλο βαθμό SPF που πρέπει να χρησιμοποιήσουμε, συμβουέυόμαστε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό μας.
