Η υπερηχογραφικά καθοδηγούμενη παρακέντηση θυρεοειδούς (γνωστή και ως FNA, από το Fine Needle Aspiration) είναι μια καθιερωμένη, ασφαλής και ελάχιστα επεμβατική διαγνωστική εξέταση, που χρησιμοποιείται για τη διερεύνηση ύποπτων όζων του θυρεοειδούς αδένα. 

Τι είναι και πότε γίνεται

Η διαδικασία περιλαμβάνει τη λήψη ενός μικρού δείγματος κυττάρων από τον όζο με τη χρήση μιας πολύ λεπτής βελόνας, παρόμοιας ή μικρότερης από αυτές που χρησιμοποιούνται στις συνήθεις αιμοληψίες. Η καθοδήγηση μέσω υπερήχου επιτρέπει στον ιατρό να στοχεύσει με ακρίβεια τον όζο, ακόμη και αν δεν είναι ψηλαφητός, καθιστώντας τη μέθοδο εξαιρετικά αποτελεσματική. 

Η εξέταση ενδείκνυται όταν:

• Ένας ή περισσότεροι όζοι εντοπίζονται στον θυρεοειδή.
• Τα απεικονιστικά χαρακτηριστικά του όζου στους υπερήχους υποδηλώνουν υποψία κακοήθειας.
• Χρειάζεται να διακριθεί εάν ένας όζος είναι καλοήθης ή κακοήθης, καθώς οι απεικονιστικές εξετάσεις από μόνες τους δεν επαρκούν για την τελική διάγνωση. 

Η Διαδικασία

Η παρακέντηση είναι μια σχετικά απλή και γρήγορη διαδικασία, που συνήθως διαρκεί λιγότερο από 20 λεπτά. 

1. Προετοιμασία: Ο ασθενής ξαπλώνει ανάσκελα με τον λαιμό σε ελαφρά έκταση.
2. Υπερηχογραφική καθοδήγηση: Ο ιατρός χρησιμοποιεί έναν αισθητήρα υπερήχων για να απεικονίσει τον όζο στην οθόνη και να καθορίσει το ακριβές σημείο εισόδου της βελόνας.
3. Λήψη δείγματος: Η λεπτή βελόνα εισάγεται μέσω του δέρματος στον όζο και λαμβάνονται κύτταρα (αναρρόφηση). Συνήθως απαιτούνται περισσότερες από μία λήψεις για επαρκές υλικό.
4. Εξέταση: Το υλικό αποστέλλεται σε κυτταρολογικό εργαστήριο για μικροσκοπική εξέταση. 

Η διαδικασία είναι γενικά ανώδυνη και σπάνια απαιτεί τοπική αναισθησία, καθώς η βελόνα είναι πολύ λεπτή. 

Προετοιμασία και Κίνδυνοι

• Προετοιμασία: Εάν ο ασθενής λαμβάνει αντιπηκτικά ή αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα (π.χ. ασπιρίνη), ο θεράπων ιατρός μπορεί να συστήσει προσωρινή διακοπή τους λίγες ημέρες πριν την εξέταση, για να μειωθεί ο κίνδυνος αιμορραγίας.
• Επιπλοκές: Οι επιπλοκές είναι σπανιότατες. Μπορεί να εμφανιστεί μια μικρή μελανιά ή ελαφρύς πόνος στο σημείο της παρακέντησης. 

Η υπερηχογραφικά καθοδηγούμενη παρακέντηση αποτελεί το πιο αξιόπιστο και χαμηλού κόστους εργαλείο στην ανίχνευση του καρκίνου του θυρεοειδούς.