Οι παθήσεις του μαστού έχουν απασχολήσει ή θα απασχολήσουν σχεδόν όλες τις γυναίκες σε κάποια φάση της ζωής τους. Η ομάδα των καλοήθων παθήσεων είναι η συχνότερη αιτία προσέλευσης στο γιατρό τους και αποτελούν περίπου το 85% όλων των περιστατικών.
Οι πιο συχνές καλοήθεις παθήσεις είναι τα καλοήθη ογκίδια, οι φλεγμονές και οι ινοκυστικές αλλαγές ή ινοκυστική μαστοπάθεια.
Στα καλοήθη ογκίδια περιλαμβάνονται κυρίως oι κύστεις, τα λιπώματα, τα αδενολιπώματα, και τα ινοαδενώματα.
Η διαγνωστική προσέγγιση των κύστεων γίνεται με τη βοήθεια των υπερήχων και μετά τη διάγνωση μπορεί να συστηθεί είτε απλή παρακολούθηση στο πλαίσιο του ετήσιου ή εξαμηνιαίου ελέγχου είτε γίνεται εκκενωτική παρακέντηση, εάν είναι υπό τάση, και αποστολή του περιεχομένου για κυτταρολογική εξέταση (σε περισσότερο από 95% των περιπτώσεων το αποτέλεσμα είναι αρνητικό για κακοήθεια). Βέβαια υπάρχει πιθανότητα αυτή η κύστη να ξαναδημιουργηθεί, αλλά αυτό δεν είναι ανησυχητικό και απλώς παρακολουθείται.
Τα λιπώματα του μαστού είναι γενικά σπάνιοι όγκοι οι οποίοι δεν δημιουργούν πρόβλημα, δεν χρειάζεται να αφαιρούνται εκτός αν είναι αρκετά ευμεγέθη
Μια άλλη ομάδα είναι τα καλοήθη αδενολιπώματα, τα οποία είναι καλοήθη ογκίδια των οποίων η αντιμετώπιση είναι ή παρακολούθηση έπειτα από κυτταρολογική επιβεβαίωση ή χειρουργική αφαίρεση για ιστολογική ταυτοποίηση
Το ινοαδένωμα είναι η πιο κοινή εμφάνιση όγκου του μαστού σε γυναίκες εφηβικής ηλικίας. Μπορεί επίσης να συμβεί σε ένα μικρό αριθμό γυναικών μετά την εμμηνόπαυση. Η συχνότητα τους μειώνεται με την αύξηση της ηλικίας, και γενικά εμφανίζονται πριν την ηλικία των τριάντα ετών, πιθανώς εν μέρει ως αποτέλεσμα της κανονικής οιστρογονική ορμονικών διακυμάνσεων. Παρά το γεγονός ότι το ιναδένωμα θεωρείται νεόπλασμα, ορισμένοι συγγραφείς πιστεύουν ότι το ιναδένωμα προκύπτει από υπερπλασία του λοβού και περικλείει συνηθισμένα δομικά στοιχεία του μαστού.
ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ
Από κυτταρολογικής πλευράς τα ινοαδενώματα αποτελουνται από άφθονα τα στρωματικά κύτταρα. Τα ινοαδενώματα είναι καλυμμένα από ινώδες στρώμα και ταξινομούνται σε τρείς κατηγορίες τα ενδοαυλικά τα περιαυλικά, και τα μικτού τύπου, στην οποία συνυπάρχουν ταυτόχρονα και οι δύο μορφές
ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ
Περίπου 90% των ινοαδενωμάτων είναι μικρότερα από τρία εκατοστά σε διάμετρο. Η συντριπτική πλειοψηφία των υπόλοιπων 10%, που είναι τέσσερα εκατοστά ή μεγαλύτερα παρατηρούνται κυρίως σε γυναίκες νεώτερες των είκοσι ετών. Ο όγκος είναι στρογγυλός ή ωοειδής. Η επιφάνεια είναι λεία, ελαστική και οζώδης. Εάν γίνει διατομή του ινοαδενώματος εμφανίζεται συνήθως ομοιογενές και το χρώμα είναι γκρι-λευκό ή σκούρο
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΟΛΟΓΙΑ
Πρόκειται για ογκίδια που αποτελούνται από ινώδη και αδενικό ιστό, τα οποία ίσως να προκαλέσουν δυσφορία και μπορεί να μεγαλώσουν με τον καιρό ή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, γι’ αυτό είναι επιθυμητό να αφαιρούνται πριν από οποιαδήποτε εγκυμοσύνη.
Τα ινοαδενώματα είναι ο πιο κοινός όγκος σε γυναίκες νεαρής ηλικίας, μεταξύ 20 – 30 ετών, παρόλο που γνωρίζουμε ότι μπορεί να αναπτυχθούν σε οποιαδήποτε ηλικία. Τα ινοαδενώματα συχνά έχουν πολύ μεγάλη κινητικότητα και μπορούν να μετακινηθούν με ευκολία κάτω από το δέρμα μετά από πίεση με τα δάκτυλα. Από τη στιγμή που έχει επιβεβαιωθεί ότι κάποιος όγκος είναι ινοαδένωμα δεν υπάρχει λόγος να αφαιρεθεί εκτός εάν το επιθυμεί η γυναίκα. Αν ένας όγκος είναι μικρότερος του ενός εκατοστού, δεν μεγαλώνει ή δεν καθίσταται επώδυνος ή όταν μια γυναίκα έχει υπερβεί την ηλικία των 30 ετών, ο γιατρός μπορεί να προτείνει μόνο την παρακολούθηση και όχι την αφαίρεσή του.
Εάν το μόρφωμα αντιθέτως παρουσιάσει ύποπτη για κακοήθεια συμπτωματολογία, η εγχείριση είναι απλή και συνήθως γίνεται χωρίς να υπάρξει εισαγωγή στο νοσοκομείο. Ο όγκος στέλνεται στο εργαστήριο για μικροσκοπική εξέταση. Η αφαίρεση ενός ινοαδενώματος δεν βλάπτει καθόλου το μαστό και δεν θα επηρεάσει την ικανότητα για θηλασμό. Τα ινοαδενώματα δεν επανεμφανίζονται αν αφαιρεθούν ολοκληρωτικά, αλλά είναι πιθανό μελλοντικά να αναπτυχθεί κάποιο άλλο, σε οποιονδήποτε από τους μαστούς
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ
Η διάγνωση της παθολογίας του μαστού γίνεται με την κλινική εξέταση, τον υπερηχογραφικό έλεγχο και τη μαστογραφία, σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί και λήψη βιοψίας.
Οι γυναίκες που διαγιγνώσκονται με καλοήθες ινοαδένωμα, αλλά δεν έχουν ισχυρό οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού δεν κινδυνεύουν να εκδηλώσουν καρκίνο Στον αντρικό μαστό, τα ινοαδενώματα είναι πολύ σπάνια. Κατ εξαίρεση σε σπάνιες αναφορές που υπάρχουν φαίνεται να σχετίζονται με θεραπεία με αντιαδρογόνα
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Οι καλοήθεις παθήσεις των μαστών εμφανίζονται σε μεγάλη συχνότητα κυρίως στις νέες γυναίκες. Μετά τον εντοπισμό τους πρέπει να επιβεβαιωθεί από τον ειδικό ιατρό ότι είναι καλοήθες εύρημα μέσο των διαγνωστικών εξετάσεων που έχουν προαναφερθεί. Δεν γίνεται εξαίρεση των μορφωμάτων εκτός εάν έχουν μεγάλο μέγεθος , δημιουργούν άλγος ή αυξάνουν σε μέγεθος σε βραχύ σχετικά διάστημα.